ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ H2. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°, ΠΊΠΎΠ±Π°Π»ΡΡΠ°, Π½ΠΈΠΊΠ΅Π»Ρ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΡΡΠ³ΠΈΠΈ
Π Π°Π΄ΠΈΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° 53 ΠΏΠΌ ΠΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΡ ΠΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ° Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠΎΠ² Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΡ: 1H — ΠΏΡΠΎΡΠΈΠΉ (Π), 2Π — Π΄Π΅ΠΉΡΠ΅ΡΠΈΠΉ (D), 3Π — ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ (T; ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ). ΠΠΈΠ΄ΠΊΠΈΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ·ΠΊΠΎΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π΅ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡ ΠΎΡ ?252,76 Π΄ΠΎ ?259,2 Β°C. ΠΡΠΎ Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π»ΡΠ³ΠΊΠ°Ρ (ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ?253 Β°C 0,0708 Π³/ΡΠΌΡ) ΠΈ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Ρ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ H2. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°, ΠΊΠΎΠ±Π°Π»ΡΡΠ°, Π½ΠΈΠΊΠ΅Π»Ρ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΡΡΠ³ΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΠ· Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ:
ΠΡΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ² Π²ΠΎΠ΄Ρ Π½Π°Π΄ ΡΠ°ΡΠΊΠ°Π»ΡΠ½Π½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠΊΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 1000 Β°C:
ΠΠΎΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠ°ΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈ 1000 Β°C:
ΠΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ:
ΠΡΠ΅ΠΊΠΈΠ½Π³ ΠΈ ΡΠΈΡΠΎΡΠΌΠΈΠ½Π³ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ Π½Π΅ΡΡΠΈ.
ΠΠ· ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°.
Π Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ Π½Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ. ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ ΡΠΈΠ½ΠΊ ΠΈ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ:
ΠΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ· Π³ΠΈΠ΄ΡΠΈΠ΄ΠΎΠ²:
ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ΅ΠΉ Π½Π° ΡΠΈΠ½ΠΊ ΠΈΠ»ΠΈ Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ:
Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π°. ΠΡΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π΅ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ΅ΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ Π½Π° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
Π€ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°
ΠΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ — ΡΠ°ΠΌΡΠΉ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠΉ Π³Π°Π·, ΠΎΠ½ Π»Π΅Π³ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π° Π² 14,5 ΡΠ°Π·. ΠΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠ΅ ΠΈΡ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅. ΠΠ°ΠΊ ΡΠ°ΠΌΡΠ΅ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠ΅, ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΡΡ Π±ΡΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ Π±ΡΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π²Π°ΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΡΡ ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π° ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌΡ. ΠΡΡΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π³Π°Π·ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ². ΠΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ Π² ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ°Π· Π²ΡΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°.
ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π΄Π²ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½Π° — Π2. ΠΡΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ — ΡΡΠΎ Π³Π°Π· Π±Π΅Π· ΡΠ²Π΅ΡΠ°, Π·Π°ΠΏΠ°Ρ Π° ΠΈ Π²ΠΊΡΡΠ°. ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ 0,8 987 Π³/Π» (Π½. Ρ.), ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΊΠΈΠΏΠ΅Π½ΠΈΡ ?252,76 Β°C, ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ³ΠΎΡΠ°Π½ΠΈΡ 120,9Β· 106 ΠΠΆ/ΠΊΠ³, ΠΌΠ°Π»ΠΎΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ — 18,8 ΠΌΠ»/Π».
ΠΠΈΠ΄ΠΊΠΈΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ·ΠΊΠΎΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π΅ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡ ΠΎΡ ?252,76 Π΄ΠΎ ?259,2 Β°C. ΠΡΠΎ Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π»ΡΠ³ΠΊΠ°Ρ (ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ?253 Β°C 0,0708 Π³/ΡΠΌΡ) ΠΈ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Ρ (Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ?253 Β°C 13,8 ΡΠ).
Π’Π²ΡΡΠ΄ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ?259,2 Β°C, ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ 0,0807 Π³/ΡΠΌΡ (ΠΏΡΠΈ ?262 Β°C) — ΡΠ½Π΅Π³ΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ°, ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»Ρ Π³Π΅ΠΊΡΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ½Π³ΠΎΠ½ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° P6/mmc, ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅ΠΉΠΊΠΈ a = 0,378 Π½ΠΌ ΠΈ c = 0,6167 Π½ΠΌ. ΠΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅.
ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² Π΄Π²ΡΡ ΡΠΏΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ (ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΡ ) — Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΎΡΡΠΎΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. Π ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ ΠΎΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° o-H2 (Ρ. ΠΠ». ?259,10 Β°C, Ρ. ΠΠΈΠΏ. ?252,56 Β°C) ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΈΠ½Ρ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎ (ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½Ρ), Π° Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° p-H2 (Ρ. ΠΠ». ?259,32 Β°C, Ρ. ΠΠΈΠΏ. ?252,89 Β°C) — ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π΄ΡΡΠ³ Π΄ΡΡΠ³Ρ (Π°Π½ΡΠΈΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½Ρ).
Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΡΠΎΠΌΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° (ΠΌΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ°) 1,794 Π°. Π΅. ΠΌ. (Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ) ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ1s1.
Π Π°Π΄ΠΈΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° 53 ΠΏΠΌ ΠΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΡ ΠΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ° Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠΎΠ² Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΡ: 1H — ΠΏΡΠΎΡΠΈΠΉ (Π), 2Π — Π΄Π΅ΠΉΡΠ΅ΡΠΈΠΉ (D), 3Π — ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ (T; ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ).
ΠΡΠΎΡΠΈΠΉ ΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ°ΠΌΠΈ Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ 1 ΠΈ 2. Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 99,9885 ± 0,0070% ΠΈ 0,0115 ± 0,0070%. ΠΠ·ΠΎΡΠΎΠΏ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° 3Π (ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ) Π½Π΅ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»Π΅Π½. ΠΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Π° ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 12,32 Π»Π΅Ρ. Π’ΡΠΈΡΠΈΠΉ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ Π² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ°Π»ΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ .