ΠΡΠΎΠΌ Π² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅
ΠΠ΄Π΅ gnJ — Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠΌΠ° (ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ n ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ J, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΌ). Π₯ΠΎΡΡ ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ Π² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ, ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΈΡ ΡΡΠΌΠΌΡ, Π²Π·ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΠΎΠΌ Π² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ Π°ΡΠΎΠΌ, Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΉΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ Π. ΠΠ³ΠΎ Π³Π°ΠΌΠΈΠ»ΡΡΠΎΠ½ΠΈΠ°Π½.
(113,1)
Π³Π΄Π΅ ΡΡΠΌΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌ (Π·Π°ΡΡΠ΄ ΠΠ΄Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½ ΠΊΠ°ΠΊ — |e |); U — ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ ΡΠ΄ΡΠΎΠΌ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ; S = - ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ (ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ) ΡΠΏΠΈΠ½Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ°.
ΠΡΠ»ΠΈ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π» ΠΏΠΎΠ»Ρ Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ (111,7), ΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΆΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎ, ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ p ΠΊΠΎΠΌΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠ²Π΅Π½ Ρ Π. Π£ΡΠΈΡΡΠ²Π°Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΠΊΡΡΡΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ° Π² (113,1) ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΠ²ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Πo Π³Π°ΠΌΠΈΠ»ΡΡΠΎΠ½ΠΈΠ°Π½ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π² ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ, Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ
ΠΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ² ΡΡΠ΄Π°, Π ΠΈΠ· (111,7), ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ.
ΠΠΎ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ [ra pa] Π΅ΡΡΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, Π° ΡΡΠΌΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌ Π΄Π°Π΅Ρ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ hL ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π°ΡΠΎΠΌΠ°. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ,.
(113,2)
(Β΅B — ΠΌΠ°Π³Π½Π΅ΡΠΎΠ½ ΠΠΎΡΠ°). ΠΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ
(113,3).
ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ «ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ» ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π°ΡΠΎΠΌΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΎΠ½ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ Π² ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ.
ΠΠ½Π΅ΡΠ½Π΅Π΅ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠ΅Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ, ΡΠ½ΠΈΠΌΠ°Ρ Π²ΡΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° (ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΠΠ΅Π΅ΠΌΠ°Π½Π°). ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» J, L, S (Ρ.Π΅. ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Ρ Π΄Π»Ρ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉ LS-ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ).
ΠΡΠ΄Π΅ΠΌ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅ Π½Π°ΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ»Π°Π±ΡΠΌ, ΡΡΠΎ Β΅B H ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ°, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ. Π’ΠΎΠ³Π΄Π° Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅Π½Ρ Π² (113,2) ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΡΠΈΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΡ ΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠ»Π΅ΡΠΎΠ². Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ΅ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ, ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠΌ Π²ΡΠΎΡΡΠΌ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ.
Π ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΡ (Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ), ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π½Π° Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ. ΠΡΠ±ΡΠ°Π² ΡΡΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡΠΈ z, ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΠΌ.
(113,4)
Π‘ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ J z, ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ Ρ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ J z == mj. Π‘ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΆΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ S ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ «ΠΏΠΎΡΡΠ°ΠΏΠ½ΠΎΠ³ΠΎ» ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΡ.
Π£ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ S ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° c Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ S, L ΠΈ J, Π½ΠΎ Π½Π΅ mj. Π£ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡ S ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ «Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½» Π»ΠΈΡΡ Π²Π΄ΠΎΠ»Ρ J — Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ «Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ°», Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Π°ΡΠΎΠΌ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ.
S=const J.
Π ΡΠ°ΠΊΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠΌΡΡΠ», ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΡ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ° J Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΡΠΊΠ²Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠΌΡΡΠ» ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΅Π³ΠΎ z-ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡ.
Sz=const Jz =const Mj
ΠΈ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ.
SJ=const J2 = const J (J+1).
ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠ±Π΅ΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½ Π½Π° J. ΠΠ½Π΅ΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΡΡΠΈΠΉΡΡ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡ J ΠΏΠΎΠ΄ Π·Π½Π°ΠΊ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ, ΠΏΠΈΡΠ΅ΠΌ SJ = SJ. Π‘ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΆΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ SJ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ Ρ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ.
SJ=½ [J (J+1) — L (L+1) +S (S+1)].
ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ Π² ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ L2, S2, J2. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠ² const ΠΈΠ· Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ² Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ΅, ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΠΌ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ,.
Sz=MJ (113.5)
Π‘ΠΎΠ±ΡΠ°Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ² Π² (113,4), Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ:
(113.6)
Π³Π΄Π΅.
g =1 + (113,7)
Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΠ°Π½Π΄Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π³ΠΈΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»Ρ. ΠΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ g =1 Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠΏΠΈΠ½ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ (S = 0, ΡΠ°ΠΈ ΡΡΠΎ J = L), ΠΈ g = 2, Π΅ΡΠ»ΠΈ L = 0 (ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ J = S).
Π€ΠΎΡΠΌΡΠ»Π° (113,6) Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π΄Π»Ρ Π²ΡΠ΅Ρ 2J + 1 Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ mJ = - J, — J + 1,., J. ΠΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ Π²ΡΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΠΏΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° — Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»Ρ, ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π΅ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ Ρ mJ = ±| mJ |. ΠΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΡΠΎ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ (113,6), ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ, Π΅ΡΠ»ΠΈ g = 0 (ΡΡΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΏΡΠΈ J 0, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΄Π»Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ 4D½).
CΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π² ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ. ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½Π°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΈ Π² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅. ΠΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠ² Π² ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π΄Π°Π΅ΡΡΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ — -Β΅Π, Π³Π΄Π΅ Β΅-ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ. Π ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΎΠ½Π° Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π³Π°ΠΌΠΈΠ»ΡΡΠΎΠ½ΠΈΠ°Π½ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ.
H=Ho — Β΅H= Ho-Β΅zH.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ² ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ.
(Ρ ΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΌ Π Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ° ), Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ°.
Β΅z= (113,8)
Π³Π΄Π΅ — ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ² ΡΡΠ΄Π° (113,6), ΠΌΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ Π°ΡΠΎΠΌ Π² ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ mj ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π½Π° Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ z ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Π² ΡΠΎΠΌ ΠΆΠ΅ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ;
Β΅z=Β΅BgMJ (113,9)
ΠΡΠ»ΠΈ Π°ΡΠΎΠΌ Π½Π΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ Π½ΠΈ ΡΠΏΠΈΠ½ΠΎΠΌ, Π½ΠΈ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ (S = L = 0), ΡΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ»Π΅Π½ Π² (113,2) Π½Π΅ Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π½ΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ, Π½ΠΈ Π² Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΡ (ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΎΡ L ΠΈ S ΠΈΡΡΠ΅Π·Π°ΡΡ). ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π²Π΅ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Ρ ΡΡΠ΅ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ Π² (113,2) ΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΌΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
(113.10).
ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π² [Hra] 2=H2r2sin2, Π³Π΄Π΅ — ΡΠ³ΠΎΠ» ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ra ΠΈ Π, ΠΈ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ² ΠΏΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ra, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ sin2= 1 — cos2 = 2/3 (Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Ρ L = S = 0 ΡΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ-ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½Π° ΠΈ ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌ ra). Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ,.
(113.11)
ΠΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ, Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ (113,8), Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»Π΅Π½ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ (Π°ΡΠΎΠΌ Ρ L = S = 0 Π² ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ, Π½Π΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ). ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π² Π΅Π³ΠΎ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π, ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠΈΠΌΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠ»Ρ Π½Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΠ°Π½ΠΆΠ΅Π²Π΅Π½Π°
= (113.12)
ΠΡΠ° Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°, Ρ. Π΅. Π°ΡΠΎΠΌ Π΄ΠΈΠ°ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ΅Π½.
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ J == 0, Π½ΠΎ S = L 0, ΡΠΎ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠΎΠΆΠ΅ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ, Π½ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ — Β΅atΠ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ (113,11). ΠΡΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ΠΎ Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ (38,10), ΠΏΠΎΠΏΡΠ°Π²ΠΊΠ° ΠΊ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠΌΠΌΠΎΠΉ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π² Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΡΠΎΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ — Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Ρ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΌΠ°Π»ΡΠΌΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ. Π § 38 Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠΏΡΠ°Π²ΠΊΠ° Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ Π² Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ, Ρ. Π΅. Π°ΡΠΎΠΌ, Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΉΡΡ Π² Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ J=0,L=S0, ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ΅Π½.
Π ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡ , ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Β΅oΠ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠΌΠΎ Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠ°Π΅Ρ ΠΈΡ , ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°ΠΌΠΈ (113,6) — (113,7); ΡΡΠΎ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ ΠΠ°ΡΠ΅Π½Π°-ΠΠ°ΠΊΠ°.
ΠΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π·Π΅Π΅ΠΌΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ, Π½ΠΎ, ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ, ΠΏΠΎ-ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ½Π΅ΠΌΡ ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠ»Π΅ΡΠ°ΠΌΠΈ (ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π² Π³Π°ΠΌΠΈΠ»ΡΡΠΎΠ½ΠΈΠ°Π½Π΅ (113,2) ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎ-ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ½Π΅ΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅ΡΡ ΡΡΠ΅ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎ Π²ΡΠΎΡΡΠΌ). ΠΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠ°Π΅Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΏΠΈΠ½-ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅ΡΡ. Π’ΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, Π½ΠΎ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠΈ ΠL ΠΈ ΠS ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΈ ΡΠΏΠΈΠ½Π°, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ.
ΠL +2 ΠS) (113.13)
ΠΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠ»Π΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅. ΠΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡΠ°.
ALS ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠL, ΠS (ΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌ ΠΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠ»Π΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΏΠΈΠ½-ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°). ΠΡΠΈ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½Ρ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ°Π²Π½Ρ Π½ΡΠ»Ρ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ LS = ΠL ΠS, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ.
ΠL +2 ΠS) +A ΠL ΠS (113.14)
ΠΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅Π΅ΠΌΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ (Π½Π΅ LS) ΡΠΈΠΏΠ° ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ. ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ,. ΡΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ (Π² ΡΠ»Π°Π±ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅) Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠΈ mj ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, Ρ. Π΅. ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄.
(113.15)
Π³Π΄Π΅ gnJ — Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠΌΠ° (ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ n ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ J, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΌ). Π₯ΠΎΡΡ ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ Π² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ, ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΈΡ ΡΡΠΌΠΌΡ, Π²Π·ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠΌ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ. ΠΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ,.
gnJ ΠJ=J|Lz+2Sz|nJ ΠJ>
ΠΠ΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΆΠ΅ gSLJ ΠJ (gSLJ - ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΠ°Π½Π΄Π΅ (113,7), ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ LS-ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ) ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ.
gSLJ ΠJ=J|Lz+2Sz|nJ ΠJ>
Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ. Π€ΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΡΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈΠ· Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠΌ ΡΠ½ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ. ΠΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΌΠΌΡ Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΌΠ°ΡΡΠΈΡΡ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ.
gnJ ΠJ = gSLJ ΠJ
ΠΈΠ»ΠΈ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ gnJ ΠΈ gSLJ ΠΎΡ ΠJ Π½Π΅ Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡ,.
gnJ = gSLJ (113,16)
Π‘ΡΠΌΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌ Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ J, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Ρ Π΄Π»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΎ ΠΈ Π΅ΡΡΡ ΠΈΡΠΊΠΎΠΌΠΎΠ΅ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅.