ΠΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ°
Π‘ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΠΠ€Π Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ. ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Ρ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ»Π΅ΠΆΠ°ΡΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ. ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ. ΠΠΎ ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π·… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
- Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅
- ΠΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠΊΠ°
- ΠΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°
- ΠΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ
- ΠΠΎΠΌΠΎΡΡ Π² Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ
Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅
- ΠΠ±ΡΠ°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ
- ΠΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ
- Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ
- Π¦Π΅Π»ΠΈ ΠΈ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ
- ΠΠ°ΡΡΠ½Π°Ρ Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ·Π½Π° ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ
- ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, Π²ΡΠ½ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ Π½Π° Π·Π°ΡΠΈΡΡ
- ΠΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΈ Π°ΠΏΡΠΎΠ±Π°ΡΠΈΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ
- Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΉ ΠΏΠ»Π°Π½ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ
- 1. Π€ΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΠΡΠΈΠ½Π° Π² ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ° (ΠΠΠ€Π)
- 1. 1. ΠΠ±ΡΠΈΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ
- 1. 1. 1. ΠΠΠ€Π Π΄Π»Ρ Π >
- 1. 1. 2. ΠΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΉ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡ ΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³
- 1. 1. 3. ΠΠΠ€Π Π΄Π»Ρ Π < 0 ΠΈ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ
- 1. 2. ΠΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ ΠΠΠ€Π ΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ
- 1. 1. ΠΠ±ΡΠΈΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ
- 2. ΠΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ
Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ
ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ²
- 2. 1. ΠΠΈΡΠΈΠΉ, Π½Π°ΡΡΠΈΠΉ ΠΈ ΠΊΠ°Π»ΠΈΠΉ
- 2. 2. ΠΠ΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ, ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΠΉ
- 2. 3. ΠΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΈΠΉ, ΡΠΎΡΡΠΎΡ, ΡΠ΅ΡΠ° ΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄
- 3. ΠΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ
ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ
ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ
ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ²
- 3. 1. 21S, 23S, 2*Π ΠΈ 23Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π³Π΅Π»ΠΈΡ
- 3. 2. 21Π ΠΈ 23Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΡ, 33Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡ ΠΈ 43Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ
- 4. Π£ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ²
- 4. 1. 1So ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ²
- 4. 2. 4Π j ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² F, Π‘1 ΠΈ ΠΠ³
ΠΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ±ΡΠ°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ.
ΠΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ.
ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Ρ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ (Π°ΡΠΎΠΌΡ, ΠΈΠΎΠ½Ρ) Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½Π΄ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ (ΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ) ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΈΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ (ΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ) ΠΏΠΎΠ»Ρ-ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡΠΌΠΈ. Π ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ, ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° Π² ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ [1, 2] ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡΡ. ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° [2], ΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΊΡΠΈΡ, ΡΠ΅Π»Π΅Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠ΅ [3, 4], ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡΡ Π° (ΡΠΈ), Π³Π΄Π΅ Ρ Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ. ΠΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π° (ΡΠΈ) ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ ΠΠ°Π·ΠΈΠΌΠΈΡΠ°-ΠΠΎΠ»Π΄Π΅ΡΠ° [5]. ΠΠ»Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² Π² ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡ . ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ [6], ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΊ ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ [7, 8, 9].
ΠΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ Π»Π°Π·Π΅ΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Ρ ΠΏΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ ΠΊΠ°Π½Π°Π»ΠΎΠ² ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Ρ Π² [10]) — Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΠΏΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³Π° ΠΏΡΠΈ Π»Π°Π·Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΎΡ Π»Π°ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² [11]- Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠΈΠΌΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠΈ «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π·Π°Π³ΡΡΠ·ΠΊΠΈ» Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π»ΠΎΠ²ΡΡΠΊΠΈ [12], ΠΏΡΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ Π·Π°ΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² [13], ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ t ΡΡ Π΅ΠΌ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠΎΠ².
Π‘ΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½Π°Ρ, ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½Π°Ρ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° Π² ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ»Π»ΠΈΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ [14, 15], ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» [16]. ΠΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠΌΠ° Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠ½ΡΡΠΈΡ Π²ΡΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡΠΌ Π² Π»Π°Π·Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ Ρ Π½Π΅Π½ΡΠ»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ [17] (ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΠΌΡ ΠΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ° Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ Π² ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½Π°Π½ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Cs [18]).
Π‘ΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½Ρ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΏΡΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠ»Ρ* ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ [19] ΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΡ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ [20, / 21]- ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²Π°ΠΆΠ½Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΠΎΡ Π»Π°ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠ»Π΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² [22, 23, 24], ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠ°Π»ΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ «ΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²» [22, 25, 26], ΠΏΡΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³ΠΎΠ² ΡΠ°ΡΡΠΎΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Ρ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ [27] ΠΈ ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΉ Π² ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ΅.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»Ρ-ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎ-ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ Π΅Π΅ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΡ .
Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ.
Π₯ΠΎΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π° Π΅ΡΠ΅ Π² 1926 Π³ΠΎΠ΄Ρ [28], Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π³ΠΎ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π»ΠΎ ΡΡΠΌΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠΌΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΡ. Π ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ° ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ΄ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π¨ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π³Π΅ΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΡΠΈΠ½Π° (Π€Π).
Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π΄Π»Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π¨ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π³Π΅ΡΠ° Π±ΡΠ» ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΠ°ΠΏΠ»Π°ΡΠ° [29]. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΌ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π±ΡΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [30]. ΠΠ»Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΠΎΠ±Π·ΠΎΡΠ΅ ΠΠ°Π»Π³Π°ΡΠ½ΠΎ [31] ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π¨ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π³Π΅ΡΠ° Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΠΊΡΠ°Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ.
ΠΠ΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π³ΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΎ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [32], ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ Π€Π Π² ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ [33], ΠΈ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Ρ [34, 35], ΠΏΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π€Π Π² ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ [36, 37]. Π Π΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΡΡΠ΅Π½Ρ Π² [38]. Π Π°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ Π€Π Π΄Π»Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Ρ Π² ΠΎΠ±Π·ΠΎΡΠ΅ [39]. ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π΄Π»Ρ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎ-Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ Π΄Π°Π½Ρ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [40].
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ , ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄, Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π² ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΡΠΎΠ²Π°. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠΌ ΠΎΡΡΠΎΠ²Π°, ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ° (ΠΠΠ) [41] ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π° [42, 43]. Π€ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ Π€Π Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ° (ΠΠΠ€Π) Π±ΡΠ» ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [44]. ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΠΠ€Π Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [45] Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² Ρ ΠΎΡΠΎΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠΈΠΈ Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ. ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π° [46, 47] (ΡΠΌ. ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ [48] ΠΈ ΡΡΡΠ»ΠΊΠΈ Π² Π½Π΅ΠΉ). Π‘Π»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ [49], ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ°Ρ .
ΠΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉΡΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΡ, ΠΠ΅ ΠΈ Be, ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΆΠ΅ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ. Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ: [50] (Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΠ΅), [51, 52, 53, 54] (Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΠ΅) ΠΈ [55] (Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Be).
ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ 23Si ΠΈ 21So ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [56]. ΠΠ°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Ρ ΠΆΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π² [57] (Π΄Π»Ρ ΠΠ΅ ΠΈ Li+) ΠΈ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [58]. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ 22Pi ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠ΅ Π±ΡΠ»Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π° Π² [59]. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ 23Si ΠΈ 21So ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»Ρ-Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ»Π°ΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [60]. ΠΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [51] Π²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ. Ρ Π’ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΡ Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π½ΠΈΠΆΠ½ΠΈΠ΅ Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [61]. ΠΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠ°Π»ΠΈΠ±ΡΠΎΠ²ΠΎΡΠ½ΠΎ-ΠΈΠ½Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠ½ΡΠ΅ (Time-Dependent Gauge-Invariant, TDGI) Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°-ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΡΠ³ΠΎ ΠΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [62]. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π΄Π²Π°ΠΆΠ΄Ρ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠ΅, (2s2)2S ΠΈ (2s2p)3PΒ°, Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [63] Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π΅ΠΏΠ΅ΡΡΡΡΠ±Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π¨ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π³Π΅ΡΠ° Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡΠΌΠΈ. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ΄Π° Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [64] ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ Π€Π. ΠΠ°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ , ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΠΎΠΊΡΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΠΈΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½-* ΡΠΎΠ² Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π, ΠΠ΅ ΠΈ Li [53, 52]. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ (ls3p)3Po ΠΈ (ls3p)3P2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠ΅ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [65] ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠΈΠ»Π»ΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΡΠΌΠΌ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌ.
ΠΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡ ΠΏΠΎ ΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² (ΡΠΌ., Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ [66, 67] ΠΈ ΡΡΡΠ»ΠΊΠΈ Π² Π½ΠΈΡ ) — Π² ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡΠΌ ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Be Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»Π°ΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [46] ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π°. ΠΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π₯Π°ΡΡΡΠΈ-Π€ΠΎΠΊΠ° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [68] Π΄Π»Ρ (2s2p)3PΒ°, 1Π Β°, (2Ρ2)3Π ΠΈ (2p2)1D ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Be. Π‘ΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [55] Π΄Π»Ρ Π΄Π²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Be ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ TDGI. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Be, Mg, Π‘Π° ΠΈ Sr Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ab initio ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Ρ [69].
Π€ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ ΠΠΠ€Π ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ Π½Π° ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉ ΠΏΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉΡΠΈΡ ΠΌΠΎΠ³ Π»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΠΠ€Π Π² ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΈΠ΄Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌ Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π° Π΄Π»Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠΎΠ½Π° Π^ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [70], ΠΈ, Π° Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» [71, 72], Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»Ρ-ΠΊΡΠ» ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ³Π»ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ, ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠΈΡ Π΄ΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΎΡΡΠΎΠ²Π° [73, 74, 75].
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Π² ΡΠΈΠ»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΠΠΠ, ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ ΠΠΠ€Π ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌΡΠΌ Π΄Π»Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ (ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² [76, 77]). ΠΠ»Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ (ΠΊΠ°ΠΊ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ , ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ) ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ab initio ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ, Π΄Π»Ρ ΠΎΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΎΠ±Π·ΠΎΡΡ [78, 79]. Π ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΈΠΊΠ° (Response theory) Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎ-ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π» Π½Π° Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π±ΡΠ»Π° ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠ° Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [80]- Π΅Π΅ ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² [81], Π° ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» — Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [82]. ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ Π³ΠΈΠΏΠ΅Ρ-ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎ-ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ (Sum-over-States method, Polarization Propagator method, Perturbed Electron Propagator method, Time Dependent Coupled Hartree-Fock theory — Π²ΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Ρ Π² ΠΎΠ±Π·ΠΎΡΠ΅ [78]) Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΈΠΊΠ°ΡΡΡΠ»ΠΊΠΈ Π½Π° Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² [78, 79]. ΠΠ΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Ρ [83], ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌ ab initio ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌ ΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡΡΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΌ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ. Ρ.
ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ab initio ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠΏΠΈΠ½-ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅), ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡ ΠΏΠΎ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠ΅, Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΏΠΈΠ½-ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠΌ [84]. Π ΡΡΠ΄Π΅ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π΄Π°Π²Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡ Π΄Π΅Π»Π°ΡΡΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΠΈ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡ ΠΊ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ nSi/2,nPi/2,3/2 ΠΈ ΠΏΠΠ·/2,5/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π, Rb ΠΈ Cs Π΄Π»Ρ ΠΏ < 100 Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [85] Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΠΠ-ΠΠΠ-Π°ΠΏΠΏΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ 6, 7Si/2 ΠΈ 6Π ½, Π·/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Cs Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [86] Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΈΡΠ°ΠΊΠ° Ρ ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠΌ. ΠΠΏΠΏΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ°-ΠΠ°ΠΌΠ³Π°Π°ΡΠ΄ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΡΠ΄Π° ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ S, Π , D, F ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Cs [19], S, Π , D, F, G ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Rb [87], S, Π , D, F ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Fr [88], ΠΈ S, Π , D ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Li [89]. Π Π½Π΅Π΄Π°Π²Π½Π΅ΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [90] ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ 6S½ ΠΈ 6Pi/2,3/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Cs. Π Π΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ «Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ Pi/2,3/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π, Na ΠΈ Rb [91] ΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Rb [92] Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΡΡΡΡΡ Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ.
ΠΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½ ΡΡΠ΄ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Ρ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΈΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ². Π‘ΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Pi/2,3/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Rb ΠΈ Cs ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ»ΠΈΡΡ Π² [93, 94], Π° Π — Π² [95] (ΡΠΌ. ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ [132]). Π’Π΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ (ΠΏ = 15.20) ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ»ΠΈΡΡ Π΄Π»Ρ np, nd ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Na Π² [96] ΠΈ Π΄Π»Ρ nd ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π Π² [97]. ΠΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΠ·/2,5/Π· ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Rb Ρ ΠΏ = 13.55 ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π² [98]. Π’ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³Π° D-Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ Cs ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² [99, 100]. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎ-Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΡΡ nSi/2 ΠΈ ΠΏΠ ½, 3/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ»ΠΈΡΡ Π΄Π»Ρ Na (ΠΏ = 3) [20] ΠΈ Li (ΠΏ = 2) [21]. ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π΄Π»Ρ 4Pi/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π ΠΈ Π¬Π /2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Rb [101]. Π ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [102] ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ»ΠΈΡΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ (10 — 13) D3/2,5/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Cs. Π ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [103] ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ nSi/2 ΠΈ nPi/2,3/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Rb Π΄Π»Ρ ΠΏ = 46.149. ΠΠ΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΡΡΡΡΡ Ρ Π²ΡΡΠΈΡ-* Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Π΅ΠΉ (ΡΠΌ. ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ [90]).
Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ (lsnp) 3Π ΠΎ, 2 ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΠ΅ (ΠΏ = 2.5), ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² [104, 105], ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ (ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π» Π€ΡΠΎΡΠ°) Π² ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ.
ΠΠ»Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π΄Π»Ρ 3Pi ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π‘Π° [106] ΠΈ Hg [107]. Π ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [108] Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ 3Π ΠΎΠ΄, 2 ΠΈ 3Di, 2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΠ°.
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ 3Po, i,2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Zn, Cd ΠΈ Hg ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [109] Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° Π₯Π°ΡΡΡΠΈ-Π€ΠΎΠΊΠ°. Π ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ [110] ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ 3Dii2,3 ΠΈ 3Pi 2,3 ΡΠΎ~ ΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Yb Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ ab initio.
Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ nd2D3/2,5/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Ga ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΡΡΡ Π² [111] Π΄Π»Ρ 19 < ΠΏ < 34. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Lu (2D3/2,5/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ), Hg+ (2Si/2 ΠΈ 2Pi/2,3/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ), Π’1 ΠΈ.
At (2Pi/2,3/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ) Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ Π² [112] Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π°. ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, Π² [113] ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ 2Pi/2 ΠΈ 2Π Π·/2 ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ΠΎΠ² Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ.
Π¦Π΅Π»ΠΈ ΠΈ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ.
Π¦Π΅Π»ΡΡ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΠΠ€Π, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΡ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ (ΠΈ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²) Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ (Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ) ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ, ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠΉ Π² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ.
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠ² ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π² Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠΎΠ² (ΠΏΠΎ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Ρ Π΄Π΅ΡΡΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²), ΡΠΎ, ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ, Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΡΠ° ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ. Π Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΠΠ (ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π½Π°Π³Π»ΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ, ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΠΌΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ² ΠΈΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ, ΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΠ΅Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ°), ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΊΠ°Π½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΠ Π΄Π»Ρ ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π² ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°Ρ .
Π‘ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΠΠ€Π Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ. ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Ρ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ»Π΅ΠΆΠ°ΡΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ. ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ. ΠΠΎ ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ ΠΎΡΡΠΈΠ»Π»ΡΡΠΎΡΠΎΠ² (Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ» ΠΎΡΡΠΈΠ»Π»ΡΡΠΎΡΠΎΠ²), Π° ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈ ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ. Π§ΡΠΎ ΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ°, ΡΠΎ ΠΈΡ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΠΠ, ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠ΅ΠΉ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎ, ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ. ΠΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ (ΠΈΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΠΌ N) Π² ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΠΠ€Π ΠΏΠΎ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌΠΈ, Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΠΌΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π°Πͺ initio ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ².
Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ Π²ΡΡΠ΅ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΠΌ Π² Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ:
β’ ΠΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠΠ€Π, ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΡ Π»ΡΠ±ΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ².
β’ ΠΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΠΠ€Π, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡΠ°Ρ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ.
β’ ΠΠ° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΠΠ€Π Π² Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ , ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈ-Π·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΄Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ (Li, Na, Π, Be, Mg, Π‘Π°, Si, Π , S, Π, Al, Ge, Π‘, N, F, He, Ne, Ar, ΠΠ³ ΠΈ Xe), ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π² Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΡ (2% 23S, 2Π₯Π ΠΈ 23Π Π΄Π»Ρ ΠΠ΅, 2Π₯Π ΠΈ 23Π Π΄Π»Ρ Be, 33Π Π΄Π»Ρ Mg, 43Π Π΄Π»Ρ Π‘Π°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ (ns)4Pj ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ, ΠΏ = 3, 4, 5, Π΄Π»Ρ F, Π‘1 ΠΈ ΠΠ³ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ).
Π₯ΠΎΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π±Π΅Π· ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌ ΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎ-Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠ² Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ². ΠΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΡΠΈΠ½Π° Π² ΡΡΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ Π΅ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ.
ΠΠ°ΡΡΠ½Π°Ρ Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ·Π½Π° ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ.
β’ ΠΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡΠΈΠΉ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΡΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅, ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΡΠΈΡΠΎ.
β’ Π ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎ-Π»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΡΡΠ΄Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² (Mg, Π‘Π°, Π, Al, Ge, Π‘, N ΠΈ F).
β’ ΠΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π½Ρ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅, ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ (ns)4P j ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² F (ΠΏ = 3), Π‘1 (ΠΏ = 4) ΠΈ ΠΠ³ (ΠΏ = 5). β’ Π Π°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ² (ΠΠ΅, Ne, Ar, ΠΠ³ ΠΈ Π₯Π΅) Ρ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΈΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ² Π² Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΎΡ ΠΎΡ Π½ΡΠ»Ρ Π΄ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΎΡ Π²ΡΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ² (Π±Π»ΠΈΠΆΠ½ΠΈΠΉ ΠΠ£Π€) ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΈ.
Π’Π΅ΠΌΠ° Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΠΏΠ»Π°Π½ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎ-ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡ ΠΠΎΡΠΎΠ½Π΅ΠΆΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΡΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΡ Π³ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ² β VZ-0−010 ΠΈ β Y1-CP-10−04 ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ½Π΄Π° Π³ΡΠ°ΠΆΠ΄Π°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ² Π±ΡΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π‘ΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π‘ΠΎΡΠ·Π° (CRDF) ΠΈ ΠΠΈΠ½ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ (Π³ΡΠ°Π½ΡΡ 02−02−17 466, 03−02−96 400 ΠΈ 04−02−16 649).
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, Π²ΡΠ½ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ Π½Π° Π·Π°ΡΠΈΡΡ.
β’ ΠΠ½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ Π€Π Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ°, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡΠ΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² (ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΠΠ, ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π° ΠΈ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ) Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»Ρ ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ.
β’ ΠΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ² Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ.
ΠΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΈ Π°ΠΏΡΠΎΠ±Π°ΡΠΈΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ.
Π Π°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΡΡΠ΄Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΎΠΏΡΠΈΠΊΠ΅, ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ Π»Π°Π·Π΅ΡΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΊ ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ [114]. ΠΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌ ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΄Π° ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ Π°ΡΡΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Π°Ρ «Physical Review Π», «Journal of Physics Π» ΠΈ «ΠΠΏΡΠΈΠΊΠ° ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡ», Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Ρ Π½Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΡΡ : 13th International Laser Physics Workshop, Trieste, Italy, July 12−16, 2004 ΠΈ XXIV International Conference on Photonic, Electronic and Atomic Collisions, Rosario, Argentina, July 2026, 2005.
Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΉ ΠΏΠ»Π°Π½ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ.
Π£ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π³Π»Π°Π² ΠΈ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ.
ΠΠ°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅
.
ΠΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΡΠΈΠ½Π° Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²Π³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ° (ΠΠΠ€Π) Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π² ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π€Π ΠΏΠΎ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°ΠΌΠΈΠ»ΡΡΠΎΠ½ΠΈΠ°Π½Π° (ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΡΠΈΠ» ΠΎΡΡΠΈΠ»Π»ΡΡΠΎΡΠΎΠ² Π² Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ) Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ, Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΠΌΡΠΌΠΈ Π½Π΅ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ (ab initio). Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ², Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ. Π£ΡΠ΅Ρ ΠΆΠ΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ° ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ.
ΠΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ, ΠΏΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠ² Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Ρ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΠΉ (ΠΠ΅, Ne, ΠΠ³, ΠΠ³, Π₯Π΅), ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΠ€Π Π΄Π΅ΠΌΠΎΠ½ΡΡΡΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠΌΡΡ Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ. ΠΠ»Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΎΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΠΉ (Li, Na, Π) ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΠ€Π Π΄Π΅ΠΌΠΎΠ½ΡΡΡΠΈΡΡΠ΅Ρ Π΅ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ. Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ (Be, Mg, Π‘Π°, Si, Π , S, Π, Al, Ge, Π‘, N, F) ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΠ€Π ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°ΡΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ (Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°Ρ 2−3%) ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠ² Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΠΈΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ² Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ.
ΠΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² (Π² Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ — 21S, 23S, 2Π₯Π ΠΈ 23Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΠ΅ ΠΈ 2*Π ΠΈ 23Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Be, 33Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ Mg ΠΈ 43Π ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ Π‘Π°) ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΠ€Π ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠ½ΡΡΡΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ.
Π Π°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΠΠ€Π Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ² Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΎ Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ (ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΡΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΈ) Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ 1So ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ² (ΠΠ΅, Ne, ΠΠ³, ΠΠ³ ΠΈ Π₯Π΅) ΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅, ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ 4Π j ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² F, Π‘1 ΠΈ ΠΠ³ Ρ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΈΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ², Π² Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΎΡ ΠΎΡ Π½ΡΠ»Ρ Π΄ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΎΡ Π²ΡΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ².
Π‘ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΠ€Π ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π΅ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ². Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ Π΅ΡΡΡ Π²ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΠ€Π ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π΅Π½ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² (Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Ρ-Π΅ΠΌΠΎΡΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΡ ΠΈ Ρ. Π΄.). Π‘ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΠ€Π ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ½ΡΡ .
ΠΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΠΠ€Π ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ Hi (v) ΠΈ Eii (E), ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ , Π² ΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎΠ± ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ².
ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»ΠΈΠΌ, Π½Π°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ: ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π»ΠΎΠ»Π½.
ΠΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² (Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ Ρ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ²) Π² ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠΌ Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΎΡ, ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠΌΡΠΉ Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΉ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΠΠ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π°, Π² ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ , ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ.
β’ Π Π°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π½Ρ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ ΡΡΠ΄Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΎΠΏΡΠΈΠΊΠ΅, ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΠΈ, ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ Π»Π°Π·Π΅ΡΠΎΠ², ΠΊ ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ ΠΈ ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΄Π° ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ Π°ΡΡΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ.
Π Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Ρ ΠΎΡΡ Π²ΡΡΠ°Π·ΠΈΡΡ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΡΡ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΡΡ Π. Π. ΠΠΎΠ½Ρ Π·Π° ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΎΠΉ, Π. Π. Π§Π΅ΡΠ½ΠΎΠ²Ρ — Π·Π° Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡ ΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΊ ΠΌΠΎΠ΅ΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅, ΠΈ Π. JL ΠΠΎΡΠΎΡΠ΅Π΅Π²ΡΠ·Π° ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ Π² Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠΎΠ².
Π‘ΠΏΠΈΡΠΎΠΊ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ
- Π‘ΠΎΠ±Π΅Π»ΡΠΌΠ°Π½ Π. Π., ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ² / Π. Π. Π‘ΠΎ-Π±Π΅Π»ΡΠΌΠ°Π½ — Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1977.
- Π’Π°ΡΠ½Ρ Π., ΠΠΈΠΊΡΠΎΠ²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡ / Π. Π’Π°ΡΠ½Ρ, Π. Π¨Π°Π²Π»ΠΎΠ² -Π.: ΠΠ·Π΄-Π²ΠΎ ΠΈΠ½ΠΎΡΡΡ. Π»ΠΈΡ-ΡΡ, 1972.
- ΠΠΎΡΠ½ Π., ΠΠΏΡΠΈΠΊΠ° / Π. ΠΠΎΡΠ½ Π.: ΠΠΈΡ, 1972.
- Barron L. D., Molecular light scattering and optical activity / L. D. Barron Cambridge: Cambridge University Press, 1982.
- ΠΠΈΡΡΡΠ΅Π»ΡΠ΄Π΅Ρ Π. Π., ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ² ΠΈ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ / Π. Π. ΠΠΈΡΡΡΠ΅Π»ΡΠ΄Π΅Ρ, Π§. Π€. ΠΠ΅ΡΡΠΈΡ, Π . Π. ΠΠ΅ΡΠ΄ Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1961.
- Zon Π. A., Born-Oppenheimer approximation for molecules in a strong light field / B. A. Zon // Chem. Phys. Lett. 1996. — V. 262. — P. 744 746.
- Zon B. A., Classical theory of the molecule alignment in a laser field / B. A. Zon // Eur. Phys. J. D 2000. — V. 8. — P. 377−384.
- Stapelfeldt H., Colloquium: Aligning molecules with strong laser pulses / H. Stapelfeldt, T. Seideman // Rev. Mod. Phys. 2003. — V. 75. -P. 543−558.
- Posthumus J. H., The dynamics of small molecules in intense laser fields / J. H. Posthumus // Rep. Prog. Phys. 2003. — V. 67. — P. 623.
- Johnston A. R., Temporary negative-ion states of Na, K, Rb, and Cs /
- A. R. Johnston, P. D. Burrow // Phys. Rev. A 1995. — V. 51. — P. 406.
- Schumann R., Laser cooling of metastable He atoms in an inhomogeneous electric field / R. Schumann, C. Schubert, U. Eichmann, R. Jung R, G. von Oppen // Phys. Rev. A 1999. — V. 59. — P. 2120.
- O’Hara Π. M., Loading dynamics of CO2 laser traps / Π. M. O’Hara, S. R. Granade, M. E. Gehm, J. E. Thomas // Phys. Rev. A 2001. -V. 63. — P. 43 403.
- Safronova M. S., Optimizing the fast Rydberg quantum gate / M. S. Safronova, C. J. Williams, Π. T. Clarck // Phys. Rev. A 2003. -V. 67. — P. 40 303®.
- Jaksch D., Fast Quantum Gates for Neutral Atoms / D. Jaksch, J. I. Cirac, P. Zoller, S. L. Rolston, R. Cotel, and M. D. Lukin // Phys. Rev. Lett. 2000. — V. 85. — P. 2208.
- ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ² H. JL, ΠΡΡΠ΅ΠΊΡ Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° ΠΏΠ° ΡΠ²Π΅ΡΡ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² / Π. JI. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ², Π. Π. ΠΠ²ΡΡΠ½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ², JI. Π. Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. 1975. — V. 38. — Π . 424.
- Manakov N. L., Atoms in strong laser fields / N. L. Manakov, V. D. Ovsiannikov and L. P. Rapoport // Phys. Rep. 1986. — V. 141. -P. 319−433.
- Miller Π’. M., The static electric dipole polarizability of Rb / Π’. M. Miller,
- B. Bederson // Adv. At. Mol. Phys. 1988. — V. 25. — P. 37.
- ΠΠΎΠ½ Π. Π., ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° Π² ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ / Π. Π. ΠΠΎΠ½ // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. 1974. — V. 36. — Π . 838.
- ΠΠ΅Π»ΠΎΠ½Π΅ Π. Π., ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π² ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΡΠ»Π»ΠΈΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ / Π. Π. ΠΠ΅Π»ΠΎΠ½Π΅, Π. Π. ΠΠΎΠ½, Π. Π. ΠΠ΅Ρ-ΡΠΎΡΡΠ½ // ΠΠΈΡΡΠΌΠ° Π² ΠΠΠ’Π€ 1975. — V. 22. — Π . 519.
- Van Wijngaarden W. A., Precision measurement of Stark shifts for 6P3/2 —> T1S½ n = 10−13 transitions in cesium / W. A. van Wijngaarden, E. A. Hessels, J. Li, and N. E. Rothery // Phys. Rev. A 1994. — V. 49. — P. R2220.
- Windholz L., Stark-effect investigations of the sodium D2 line / L. Windholz and M. Musso // Phys. Rev. A 1989. — V. 39. — P. 2472.
- Windholz L., Precise Stark-effect investigations of the lithium D and D2 lines / L. Windholz and M. Musso // Phys. Rev. A 1992. — V. 46. -P. 5812.
- Π€ΠΈΠ»ΠΈΠΏΡ Π£. Π., ΠΠ°Π·Π΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡ Π»Π°ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΏΠ»Π΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² / Π£. Π. Π€ΠΈΠ»ΠΈΠΏΡ // Π£Π€Π 1999. — V. 169. — Π . 305.
- Yeh J. R., Longitudinal and transverse cooling of a cesium atomic beam using the D1 transition with Stark-effect frequency compensation / J. R. Yeh, B. Hoeling, and R. J. Knize // Phys. Rev. A 1995. — V. 52. -P. 1388.
- Santra R., Properties of metastable alkaline-earth-metal atoms calculated using an accurate effective core potential / R. Santra, Π. V. Christ, and Ch. H. Greene // Phys. Rev. A 2004. — V. 69. — P. 42 510.
- Katori H., Ultrastable Optical Clock with Neutral Atoms in an Engineered Light Shift Trap / H. Katori, M. Takamoto, V. G. Palchikov and V. D. Ovsiannikov // Phys. Rev. Lett. 2003. — V. 91. — P. 173 005.
- Porsev S. G., Possibility of an optical clock using the 61Sq —> 6^Pq transition in 171>173 Yb atoms held in an optical lattice / S. G. Porsev, A. Derevianko and E. N. Fortson // Phys. Rev. A 2004. — V. 69. -P. 21 403®.
- Micalizio S., Blackbody radiation shift of the Cs hyperfine transition frequency / S. Micalizio, A. Godone, D. Calonico, F. Levi, and L. Lorini // Phys. Rev. A 2004. — V. 69. — P. 53 401.
- Waller I., Statische Polarisierbarkeit Der Wasserstoffatom / I. Waller // Z. Phys. 1926. — V. 38. — P. 635.
- Schwartz C., Solution of inhomogeneous Shrodinger equation: Laplace transformation / C. Schwartz, J. J. Tiemann // Ann. Phys. 1959. -V. 2. — P. 178.
- Mittelman M. H., Coherent scattering of photons by atomic hydrogen / M. H. Mittelman, F. A. Wolf // Phys. Rev. 1962. — V. 128. — P. 26 862 687.
- Dalgarno A., Atomic polarizabilities and shielding factors / A. Dalgarno j I Adv. Phys. 1962. — V. 11. — P. 281−315.
- Gavrila M., Elastic scattering of photons by a hydrogen atom / M. Gavrila // Phys. Rev. 1967. — V. 163. — P. 147−156.
- Hostler L., Nonrelativistic Coulomb Green’s Function in Momentum Space / L. Hostler // J. Math. Phys. 1964. — V. 5. — P. 1235−1240.
- Rapoport L. P., Two-photon bound state-bound state transitions in a Coulomb field / L. P. Rapoport, B. A. Zon // Phys. Lett. A 1968. -V. 26. — P. 564−565.
- ΠΠΎΠ½ Π. Π., ΠΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎ-ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Ρ Π² ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²-ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ / Π. Π. ΠΠΎΠ½, Π. JI. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ², JI. Π. Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ // ΠΠΠ’Π€ -1968. V. 55. — Π . 924.
- Hostler L., Coulomb Green’s Function in Closed Form / L. Hostler, R. H. Pratt // Phys. Rev. Lett. 1963. — V. 10. — P. 469−472.
- Hostler L., Coulomb Green function and the Furru approximation / L. Hostler // J. Math. Phys. 1964. — V. 5. — P. 591−611.
- ΠΠΎΠ½ Π. Π., ΠΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΡΠΈΠ½Π° Π² Ρ -ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠ° / Π. Π. ΠΠΎΠ½, Π. JI. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ², JI. Π. Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ // Π―Π΄Π΅ΡΠ½Π°Ρ Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ° 1972. — V. 15. -Π . 508.
- Maquet A., The Coulomb Green’s function and multiphoton calculations / A. Maquet, V. Veniard, T. A. Marian // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1998. — V. 31. — P. 3743−3764.
- ΠΡΡΠ»ΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π. Π., ΠΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΡΠΌΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΡ-Π»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΡΠΈΠ½Π° ΠΈ Π΄Π²ΡΡ ΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΠΎΡΠ΄ΠΎΠ½Π° /
- A. Π. ΠΡΡΠ»ΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠΈΠΉ, Π. JI. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ², Π‘. Π. ΠΠ°ΡΠΌΠΎ // ΠΠΠ’Π€ 2001. -V. 119. — Π . 45−70.
- Seaton Π. J., Quantum defect theory / Π. J. Seaton // Rep. Prog. Phys. 1983. — V. 46. — P. 167−257.
- Simons G., New procedure for generating valence and Rydberg orbitals.
- Atomic oscillator strengths / G. Simons // J. Chem. Phys. 1974. -V. 60. — P. 645−649.
- Martin I., New procedure for generating valence and Rydberg orbitals.1. Atomic photoionization cross sections / I. Martm, G. Simons // J. Chem. Phys. 1975. — V. 62. — P. 4799−4803.
- ΠΠΎΠ½ Π. Π., ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΠΡΠΈΠ½Π° ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ / Π. Π. ΠΠΎΠ½, Π. JT. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ², JI. Π. Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ // ΠΠΎΠΊΠ»Π°Π΄Ρ ΠΠ Π‘Π‘Π‘Π 1969. — V. 188. — Π . 560.
- ΠΠ°Π²ΡΠ΄ΠΊΠΈΠ½ Π. Π., ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° Π½Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ°Ρ /
- B. Π. ΠΠ°Π²ΡΠ΄ΠΊΠΈΠ½, Π. Π. ΠΠΎΠ½, Π. JI. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ², JI. Π. Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ // ΠΠΠ’Π€ 1971. — V. 60. — Π . 124−131.
- ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π. Π., ΠΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠΌ / Π. Π. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ², Π². Π. ΠΠ²ΡΡΠ½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ², Π. Π. Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. 1975. — V. 38. — Π . 206−211.
- Manakov N. L., The use of a model potential for the calculation of dynamic polarizabilities, dispersion forces and the light shifts of atomic levels / N. L. Manakov, V. D. Ovsiannikov // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1977. — V. 10. — P. 569−581.
- Lamm G., Analytic Coulomb approximation for dynamic multipole polarizabilities and dispersion forces / G. Lamm, A. Szabo // J. Chem. Phys. 1980. — V. 72. — P. 3354−3377.
- Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ JI. Π., Π’Π΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ°Ρ / JI. Π. Π Π°ΠΏΠΎΠΏΠΎΡΡ, Π. Π. ΠΠΎΠ½, Π. J1. ΠΠ°Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π.: ΠΡΠΎΠΌΠΈΠ·Π΄Π°Ρ, 1978.
- Chung Π. Π’., Dynamic Polarizability of Helium / Π. Π’. Chung // Phys. Rev. 1968. — V. 166. — P. 1−3.
- Chung Π. Π’., Dynamic polarizability of the and &Sq states of helium / Π. T. Chung // Phys. Rev. A 1977. — V. 15. — P. 1347−1348.
- Yan Z.-C., Long-range interactions of metastable helium atoms / Z.-C. Yan, J. F. Babb // Phys. Rev. A 1998. — V. 58. — P. 1247−1252.
- Chen M.-K., Dispersion coefficients for l, 2lS and 2? S helium dimers / M.-K. Chen 11 J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1995. — V. 28. -P. 4189−4195.
- Rerat M., Dynamic scalar and tensor polarizabilities of the 2lP and 2? P states of He / M. Rerat, C. Pouchan // Phys. Rev. A 1994. — V. 49. -P. 829−832.
- Begue D., Dynamic scalar and tensor polarizabilities for the low-lying 2lPΒ° and? PΒ° states of Be / D. Begue, M. Merawa, M. Rerat, C. Pouchan 11 J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1998. — V. 31. — P. 50 775 084.
- Dalgarno A., Van der Waals Forces / A. Dalgarno and A. E. Kingston // Proc. Phys. Soc. Lond. 1959. — V. 72. — P. 1053.
- Chung Π. Π’., Dipole Polarizabilities of the and 21Sq States of He and Li+ / Π. T. Chung and R. P. Hurst // Phys. Rev. 1966. — V. 152. -P. 35−41.
- Victor G. A., Dipole properties of the metastable states of helium / G. A. Victor, A. Dalgarno and A. J. Taylor // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1968. — V. 1. — P. 13−17.
- Bhaskar N., Tensor polarizability of the 2lP state of He’i by electric-field level crossing / N. Bhaskar and A. Lurio // Phys. Rev. A 1974. -V. 10. — P. 1685−99.
- Crosby A., Dipole polarizability of and 21Sq metastable helium measured by the electric deflection time-of-flight method / A. Crosby and J. C. Zorn // Phys. Rev. A 1977. — V. 16. — P. 488−91.
- Glower R. M., Dynamic polarizabilities of two-electron atoms, with rigorous upper and lower bounds / R. M. Glower and F. Weinhold // J. Chem. Phys. 1976. — V. 65. — P. 4913−26.
- Rerat M., Dynamic polarizabilities and van der Waals coefficients of the 2lS and metastable states of helium / M. Rerat, M. Caffarel and C. Pouchan // Phys. Rev. A 1993. — V. 48. — P. 161−5.
- Schoenfeld W. G., Effect of magnetic fine structure and mixing on the radiative lifetimes and the polarizabilities of excited states of helium / W. G. Schoenfeld and E. S. Chang // Phys. Rev. A 1994. — V. 49. -P. 3540−52.
- Derevianko A., Higher-order Stark effect on an excited helium atom / A. Derevianko, W. R. Johnson, V. D. Ovsiannikov, V. G. Pal’chikov, D. R. Plante and G. von Oppen // Phys. Rev. A 1999. — V. 60. -P. 986−95.
- Ray D., Dynamic multipole polarizabilities and Rydberg states of the beryllium isoelectronic sequence / D. Ray, B. Kundu and P. K. Mukherjee // Phys. Rev. A 1988. — V. 37. — P. 1095−1104.
- Ray D., Frequency-dependent polarisabilities and Rydberg transitions of the magnesium isoelectronic sequence / D. Ray and P. K. Mukherjee // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1989. — V. 22. — P. 2103−2113.
- Nicolaides C. A., Dipole polarizabilities and hyperpolarizabilities of excited valence states of Be / C. A. Nicolaides and S. I. Themelis // Phys. Rev. A 1995. — V. 52. — P. 2439−41.
- Mitroy J., Semiempirical calculation of van der Waals coefficients for alkali-metal and alkaline-earth-metal atoms / J. Mitroy and M. W. J. Bromley // Phys. Rev. A 2003. — V. 68. — P. 52 714−1-16.
- Mitroy J., Properties of the triplet metastable states of the alkaline-earth-metal atoms / J. Mitroy and M. W. J. Bromley // Phys. Rev. A -2004. V. 70. — P. 52 503−1-8.
- Davydkin V. A., The two-photon ionization of Π© / V. A. Davydkin, L. P. Rapoport // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1974. — V. 7. -P. 1101.
- Chernov V. E., Quantum defect method for polar molecules: one-electron Green function / V. E. Chernov, B. A. Zon // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1996. — V. 29. — P. 4161.
- Chernov V. E., Exact analytic relation between quantum defects and scattering phases with application to Green’s function in quantumdefect theory / V. E. Chernov, N. L. Manakov, A. F. Starace // Eur. Phys. J. D 2000. — V. 8. — P. 347.
- ΠΠΎΠ½ Π. Π., Π ΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ / Π. Π. ΠΠΎΠ½ // ΠΠΠ’Π€ 1992. — V. 102. — Π . 36−46.
- Watson J. Π. G., Effects of the core electric-dipole moment on Rydberg states / J. K. G. Watson // Mol. Phys. 1994. — V. 81. — P. 227−289.
- Zon B. A., A new solution of the Schrddinger equation: an electron in Coulomb and rapidly rotating dipole fields / B. A. Zon // Phys. Lett. -1995. V. A203. — P. 373−375.
- Alcheev P. G., Oscillator Strengths for Rydberg States in the Polar Molecule NeH / P. G. Alcheev, V. E. Chernov, B. A. Zon // J. Mol. Spectr. 2002. — V. 211. — P. 71−81.
- Alcheev P. G., Oscillator strengths for Rydberg states in ArH calculated in QDT approximation / P. G. Alcheev, R. J. Buenker, V. E. Chernov, B. A. Zon I j J. Mol. Spectr. 2003. — V. 218. — P. 190−196.
- Sauer S. P. A., The Ab Initio Calculation of Molecular Properties / S. P. A. Sauer Reprint of 2nd Edition, Textbook for the 3rd MERCOSUR Institute on Molecular Physics, Universidad National del Nordeste, Corrientes, 2001.
- Gauss J., Modern Methods and Algorithms of Quantum Chemistry / J. Gauss John von Neumann Institute of Computing, NIC Series, 1, 2000.
- Jeppe O., Linear and nonlinear response functions for an exact state and for an MCSCF state / O. Jeppe, P. J0rgensen // J. Chem. Phys -1985. V. 82. — P. 3235−3264.
- Saue Π’., Linear response at the 4-comPonent relativistic level: Application to the frequency-dependent dipole polarizabilities of thecoinage metal dimers / T. Saiie, H.J. Aa. Jensen // J. Chem. Phys -2003. V. 118. — P. 522−536.
- Jonsson D., Response theory for static and dynamic polarizabilities of excited states / D. Jonsson, P. Norman, Yi Luo, H. Agren // J. Chem. Phys. 1996. — V. 105. — P. 581−587.
- Jensen F., Introduction to Computational Chemistry / F. Jensen New York: Wiley, 2001.
- Cannon Π‘. C., Complete fourth-order relativistic many-body calculations for atoms / Π‘. C. Cannon and A. Derevianko // Phys. Rev. A 2004. -V. 69. — P. 30 502.
- ΠΠ°Π²ΡΠ΄ΠΊΠΈΠ½ Π. Π., Π Π°Π΄ΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΡΠΈΠ΄Π±Π΅ΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ². II. / Π. Π. ΠΠ°Π²ΡΠ΄ΠΊΠΈΠ½, Π. Π. ΠΠΎΠ½ // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. 1982. — V. 52. — Π . 600−606.
- Zhou Π. L., Improved calculation of the quadratic Stark effect in the 6P3/2 state of Cs / H. L. Zhou and D. W. Norcross // Phys. Rev. A -1989. V. 40. — P. 5048.
- Van Wijngaarden W. A., Scalar and tensor polarizabilities of low lying S, P, D, F and G states in rubidium / W. A. van Wijngaarden // J. Quant. Spectrosc. Radiat. Transf. 1994. — V. 57. — P. 275−279.
- Van Wijngaarden W. A., Lifetimes and polarizabilities of low lying S, P and D states of francium / W. A. van Wijngaarden and J. Xia // J. Quant. Spectrosc. Radiat. Transf. 1999. — V. 61. — P. 557−561.
- Ashby R., Lifetimes and polarizabilities of low lying lithium S, P and D states / R. Ashby, W. A. van Wijngaarden // J. Quant. Spectrosc. Radiat. Transf. 2003. — V. 76. — P. 467−473.
- Safronova M. S., Inconsistencies between lifetime and polarizability measurements in Cs / M. S. Safronova and Ch. W. Clark // Phys. Rev. A 2004. — V. 69. — P. 40 501.
- Zhu Π‘., Dipole polarizabilities of excited alkali-metal atoms and long-range interactions of ground- and excited-state alkali-metal atoms with helium atoms / C. Zhu, A. Dalgarno, S. G. Porsev, A. Derevianko // Phys. Rev. A 2004. — V. 70. — P. 32 722.
- Safronova M. S., Relativistic many-body calculations of electric-dipole matrix elements, lifetimes, and polarizabilities in rubidium / M. S. Safronova, C. J. Williams, and C. W. Clark I j Phys. Rev. A -2004. V. 69. — P. 22 509.
- Marrus R., Atomic-Beam Study of the Stark Effect in the Cesium and Rubidium D Lines / R. Marrus, D. McColm, and J. Yellin // Phys. Rev. 1966. — V. 147. — P. 55.
- Khadjavi A., Stark Effect in the Excited States of Rb, Cs, Cd, and Eg / A. Khadjavi, A. Lurio and W. Happer // Phys. Rev. 1968. — V. 167. -P. 128.
- Marrus R., Electric Polarizabilities of the 42P Level of Potassium / R. Marrus and J. Yellin // Phys. Rev. 1969. — V. 177. — P. 127.
- Gallagher T. F., Fine-structure intervals and polarizabilities of highly excited p and d states of sodium / T. F. Gallagher, Π’. M. Humphrey, R. M. Hill, W. E. Cooke, and S. A. Edelstein // Phys. Rev. A 1977. -V. 15. — P. 1937.
- Gallagher T. F., Fine-structure intervals and polarizabilities of highly excited d states of Π / Π’. F. Gallagher and W. E. Cooke // Phys. Rev. A 1978. — V. 18. — P. 2510.
- O’Sullivan M. S., Scalar and tensor polarizabilities of2D Rydberg states in Rb / M. S. O’Sullivan and B. P. Stoicheff // Phys. Rev. A 1986. -V. 33. — P. 1640.
- Hunter L. R., Precision measurement of the Stark shift of the cesium D lines / L. R. Hunter, D. Krause, Jr., S. Murthy and T. W. Sung // Phys. Rev. A 1988. — V. 37. — P. 3283.
- Tanner Π‘. E., Precision measurement of the Stark shift in the 6S½ 6P3/2 cesium transition using a frequency-stabilized laser diode /
- C. E. Tanner and C. Wieman // Phys. Rev. A 1988. — V. 38. -P. 162.
- Miller Π. E., Precise measurement of the Stark shift of the rubidium and potassium D1 lines / Π. E. Miller, D. Krause, L. R. Hunter // Phys. Rev. A 1994. — V. 49. — P. 5128.
- Xia J., Polarizabilities of cesium (10−13)Ds/2,5/2 states / J. Xia, J. Clarke, J. Li, and W. A. van Wijngaarden // Phys. Rev. A 1997. -V. 56. — P. 5176.
- Haseyama Π’., Second- and fourth-order Stark shifts and their principal-quantum-number dependence in high Rydberg states of Rb / T. Haseyama et al. // Phys. Lett. A 2003. — V. 317. — P. 450−457.
- Derevianko A., Higher-order Stark effect on an excited helium atom / A. Derevianko, W. R. Johnson, V. D. Ovsiannikov et al. // Phys. Rev. A 1999. — V. 60. — P. 986.
- ΠΠΎΠ»Π³ΠΎΠ²Π° Π. JI., ΠΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ° Π¨ΡΠ°ΡΠΊΠ° Π½Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΌ ΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅ / Π. J1. ΠΠΎΠ»Π³ΠΎΠ²Π°, Π. Π. ΠΠ²ΡΡΠ½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ², Π. Π. ΠΠ°Π»ΡΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΈ Π΄Ρ. // ΠΠΠ’Π€ 2003. — V. 123. — Π . 1145.
- Li J., Stark shift measurement of the (4s)2 :5o —>(4s4p) 3Pi calcium transition / J. Li and W. A. van Wijngaarden // Phys. Rev. A 1996. -V. 53. — P. 604.
- Harber D. M., Measurement of the scalar Stark shift of the 6XSQ Π±3Pi transition in Hg / D. M. Harber and M. V. Romalis // Phys. Rev. A -2000. V. 63. — P. 13 402.
- Li C.-H., Unusually large polarizabilities and previously unidentified atomic states in Ba / C.-H. Li, S. M. Rochester, M. G. Kozlov, and
- D. Budker 11 Phys. Rev. A 2004. — V. 69. — P. 42 507.
- Rosenkrantz M. E., Dipole polarizabilities of the Group lib atoms obtained from compact variational trial functions / M. E. Rosenkrantz, W. J. Stevens, M. Krauss, and D. D. Konowalow // J. Chem. Phys. -1980. -V. 72(4). P. 2525.
- Porsev S. G., Electric-dipole amplitudes, lifetimes, and polarizabilities of the low-lying levels of atomic ytterbium / S. G. Porsev, Yu. G. Rakhlina, and M. G. Kozlov // Phys. Rev. A 1999. — V. 60. — P. 2781.
- Neijzen J. H. M., Configuration interaction effects in the 4^nd 2Ds/2,5/2 Rydberg series of neutral gallium investigated with pulsed dye lasers / J. H. M. Neijzen and A. Donszelmann // Physica Π + Π‘ 1982. -V. 114. — P. 399.
- Stevens W. L., Finite-field SCF calculations of the dipole polarisabilities of heavy atoms using relativistic effective potentials / W. J. Stevens and M. Krauss // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1983. — V. 16. — P. 2921.
- Fleig Π’., Electric dipole polarizabilities of the halogen atoms in 2P/2 and 2Π Π·/2 states: scalar relativistic and two-component configuration-interaction calculations / T. Fleig, A. J. Sadlej // Phys. Rev. A 2002. -V. 65. — P. 32 506.
- Griem H. R., Principles of Plasma Spectroscopy / H. R. Griem -Cambridge: Cambridge University Press, UK, 1997, p. 258.
- Bates D., On the Absolute Strengths of Spectral Lines / D. Bates, A. Damgaard // Phil. Trans. Roy. Soc. 1949. — V. A242. — P. 101.
- Burgess F., Cross Sections for Photoionization from Valence-Electron States / F. Burgess, M. J. Seaton // Rev. Mod. Phys. 1958. — V. 30. -P. 992.
- Burgess F., Bound-free transitions in Coulomb field / F. Burgess, M. J. Seaton 11 Monthly Not. Roy. Astr. Soc. 1960. — V. 120. -P. 121−151.
- Π‘Π»ΡΡΠ΅Ρ JI. ΠΠΆ., ΠΡΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠ³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ / J1. ΠΠΆ. Π‘Π»ΡΡΠ΅Ρ Π.: Π€ΠΈΠ·ΠΌΠ°ΡΠ»ΠΈΡ, 1965. Π΅
- ΠΠ΅ΠΉΡΠΌΠ΅Π½ Π., ΠΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ. Π’. 1 / Π. ΠΠ΅ΠΉΡΠΌΠ΅Π½,
- A. ΠΡΠ΄Π΅ΠΉΠΈ Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1965.
- ΠΠ°Π·Ρ Π. Π., Π Π°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠ΅, ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Ρ Π² Π½Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠ΅ / Π. Π. ΠΠ°Π·Ρ, Π―. Π. ΠΠ΅Π»ΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΡ, Π. Π. ΠΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² -Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1971.
- ΠΠ°Π½Π΄Π°Ρ Π. Π., ΠΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²Π°Ρ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠ°. ΠΠ΅ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ / Π. Π. ΠΠ°Π½Π΄Π°Ρ, Π. Π. ΠΠΈΠ²ΡΠΈΡ Π.: Π€ΠΈΠ·ΠΌΠ°ΡΠ³ΠΈΠ·, 1963.
- Krantz S. G., Handbook of Complex Variables / S. G. Krantz Boston, MA: Birkhauser, 1999.
- ΠΠΎΠ½ Π. Π., ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ½Π½Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ°Ρ / Π. Π. ΠΠΎΠ½ // ΠΠΠ’Π€ 1999. — V. 116. — Π . 410.
- Kornev A. S., Kinetics of multiple ionization of rare-gas atoms in a circularly polarized laser field / A. S. Kornev, E. B. Tulenko,
- B. A. Zon // Phys. Rev. A 2003. — V. 68. — P. 43 414.
- Kornev A. S., Ne+ and Ne2+ ion formation in circularly polarized laser fields: Comparison between theory and experiment / A. S. Kornev, E. B. Tulenko, B. A. Zon // Phys. Rev. A 2004. — V. 69. — P. 65 401.
- National Institute of Standards and Technologies, Atomic spectradatabase http://physics.nist.gov/PhysReffiata/ASD/index.html.
- ΠΠΈΠ»ΠΈΡΠΈΡ Π. Π., Π Π΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΌ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³ΠΎΠΌ / Π. Π. ΠΠΈΠ»ΠΈΡΠΈΡ // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. -1977. V. 43. — Π . 1017.
- Johnson W. R., Quantum defects for highly stripped ions / W. R. Johnson, Π. T. Cheng // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. -1979. V. 12. — P. 863.
- ΠΠΈΠ»ΠΈΡΠΈΡ Π. Π., Π Π΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΊΠ°Π½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ° / Π. Π. ΠΠΈΠ»ΠΈΡΠΈΡ // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. 1981. — V. 50. — Π . 419.
- Frisch IE., Gaussian 98 User’s Reference / Π. Frisch, J. B. Foresman -Gaussian, Inc., Pittsburgh, 1998.
- Roothan Π‘. C. J., New Developments in Molecular Orbital Theory / Π‘. C. J. Roothan // Rev. Mod. Phys. 1951. — V. 23. — P. 69.
- Hehre J., Ab Initio Molecular Orbital Theory / J. Hehre, L. Radom, P. V. R. Schleyer, J. A. Pople NY: Wiley, 1986.
- Foresman J. Π., Toward a systematic molecular theory for excited states / J. B. Foresman, M. Head-Gordon, J. A. Pople, M. J. Frisch // J. Phys. Chem. 1992. — V. 96. — P. 135.
- Huzinaga S., Gaussian Basis Sets for Molecular Calculations / S. Huzinaga, J. Andzelm, M. Klobukowski, E. Radzio-Andzelm, Y. Sakai and H. Tatewaki Amsterdam: Elsevier, 1984.
- Kobayashi Π’., Frequency-dependent polarizabilities in the time-dependent restricted open-shell Hartree-Fock theory: Application to the Li, Na, Π and N atoms / T. Kobayashi, K. Sasagane, K. Yamaguchi // Int. J. Quant. Chem. 1997. — V. 65. — P. 665.
- Molof R. W., Measurements of electric dipole polarizabilities of the alkali-metal atoms and the metastable noble-gas atoms / R. W. Molof, H. L. Schwartz, Π’. M. Miller, B. Bederson // Phys. Rev. A 1974. -V. 10. — P. 1131.
- Starace A. F., Static and dynamic dipole polarizability of the helium atom using wave functions involving logarithmic terms / M. Masili, A. F. Starace // Phys. Rev. A 2003. — V. 68. — P. 12 508.
- Saxon R. P., Neon polarizability and Cq coefficient from oscillator strength distribution / R. P. Saxon // J. Chem. Phys. 1973. — V. 59. -P. 1539.
- Komasa J., Dipole and quadrupole polarizabilities and shielding factors of beryllium from exponentially correlated Gaussian functions / J. Komasa // Phys. Rev. A 2001. — V. 65. — P. 12 506.
- Miller Π’. M., Atomic and Molecular Polarizabilities / Π’. M. Miller -CRC Press, Boca Raton, Florida, 1995, V. 76, Chap. 10, P. 10−192.
- Mukherjee P. K., Dynamic polarizabilities and Rydberg states of silicon, phosphorous and sulfur / P. K. Mukherjee, K. Ohno // Phys. Rev. A -1989. V. 40. — P. 1753.
- Saha H. P., Ab initio calculation of frequency-dependent atomic dipole polarizability / H. P. Saha // Phys. Rev. A 1993. — V. 47. — P. 2865.
- Ghosh Π’. K., Dynamic polarizabilities and Rydberg states of the argon isoelectronic sequence / Π’. K. Ghosh, A. K. Das, M. Castro, S. Canuto, P. K. Mukherjee // Phys. Rev. A 1993. — V. 48. — P. 2686.
- Rahman N. K., Dynamic dipole polarizabilities of He, Ne and Ar by multiconfigurational linear response / N. K. Rahman, A. Rizzo, D. L. Yeager // Chem. Phys. Lett. 1990. — V. 166. — P. 565−571.
- Teachout R. R., Static polarizabilities of rare gases / R. R. Teachout, R. T. Pack // Atom. Data 1971. — V. 3. — P. 195.
- IJkai M., Gaseous Electronics and its Applications / M. Ukai, Y. Hatano Tokyo: KTK Scientific, 1991.
- Yencha A. J., Electron Spectroscopy. Theory, Techniques and Applications / A. J. Yencha NY: Academic Press, 1984.
- Davydkin V. A., Oscillator strenghts, polarizabilities, and hyperpolarizabilities of Rydberg states / V. A. Davydkin, V. D. Ovsiannikov, B. A. Zon j I Laser Phys. 1993. — V. 3. -P. 449−461.
- Wiese W. L., Atomic Transition Probabilities. I / W. L. Wiese, M. W. Smith, Π. M. Glennon Washington DC: US Government Printing Office, 1966.
- Chang T. N., Energy levels and the oscillator strengths of the Be atom determined by a configuration-interaction calculation with a finite basis set from Π splines / T. N. Chang // Phys. Rev. A 1989. — V. 39. -P. 4946−4955.
- Chen M.-K., The energies and oscillator strengths of bound states of Be / M.-K. Chen // J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 1998. — V. 31. -P. 4525−4535.
- Chan W. F., Absolute optical oscillator strengths for the electronic excitation of atoms at high resolution. II. The photoabsorption of neon / W. F. Chan, G. Cooper, X. Guo, G. R. Burton, Π‘. E. Brion // Phys. Rev. A. 1992. — V. 45. — P. 1420−1433.
- ΠΡΠ»Π°Π½ΠΈΠ½ M. Π., ΠΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ². ΠΠ΅Π»ΠΈΠΉ, Π½Π΅ΠΎΠ½ ΠΈ Π°ΡΠ³ΠΎΠ½ / Π. Π. ΠΡΠ»Π°Π½ΠΈΠ½, Π. Π. ΠΠΈΡΠ»ΡΠΊΠΎΠ² // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. 1999. — V. 86. — Π . 712−719.
- ΠΡΠ»Π°Π½ΠΈΠ½ Π. Π., ΠΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ². ΠΡΠΈΠΏΡΠΎΠ½ ΠΈ ΠΊΡΠ΅Π½ΠΎΠ½ / Π. Π. ΠΡΠ»Π°Π½ΠΈΠ½, Π. Π. ΠΠΈΡΠ»ΡΠΊΠΎΠ² // ΠΠΏΡ. ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ. 1998. — V. 85. — Π . 897−901.
- Bengtson R. D., Atomic Transition Probabilities of the Halogens / R. D. Bengtson, M. H. Miller, D. W. Koopman, T. D. Wilkerson // Phys. Rev. A 1971. — V. 3. — P. 16−24.
- Musielok J., Atomic Transition Probabilities of FI spectral lines from 3s-3p and 3p-3d transition arrays / J. Musielok, E. Pawelec, U. Griesmann, W. L. Wiese // Phys. Rev. A 1999. — V. 60. — P. 947.