Π€ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ
ΠΠΎΠΏΡΡΠΊΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΡΡ «ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½» ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΈ ΠΊ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ — ΠΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π² —1840 ΡΠ°Π· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, Ρ. Π΅. ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ, ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ. ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌ Π² 1932 Π³. ΠΠΆ. Π§Π΅Π΄Π²ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π±ΡΠ» ΠΎΡΠΊΡΡΡ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π·Ρ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½-Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΡΠ΄Π΅Ρ. Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ Π΅ΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π€ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ
ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ ΠΊ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π². ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ ΠΎ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ . ΠΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ -Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ΄Π΅Ρ, Π½ΠΎ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ Π±ΡΠ» ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠΎ ΠΎΡΠΊΡΡΡ. Π―Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ, ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°Π΄ΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π. ΠΡΡΠΈ Π² 1898 Π³. Π½Π°Π·Π²Π°Π»Π° ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡΡ.
ΠΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄ΠΎΠΌ Π² 1899 Π³., ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΈ Π΅ΠΌΡ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈΡΠΏΡΡΠΊΠ°ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π²ΠΈΠ΄ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 1.7 ΠΠ½ Π½Π°Π·Π²Π°Π» ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ΅Π΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°-Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ, Π° Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ΅Π΅ — Π -Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ. Π 1900 Π³. Π. ΠΠΈΠ»Π»Π°ΡΠ΄ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΡΠΈΠΏ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ — Ρ-ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ — ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΌΡ. Π§Π΅ΡΠ΅Π· ΡΡΠΈ Π³ΠΎΠ΄Π° Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ Π°-Π»ΡΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΡΠ΄Π΅Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π³Π΅Π»ΠΈΡ (ΡΠΈΡ. 2.1).
Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄ ΠΈ Π‘ΠΎΠ΄Π΄ΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π° Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ. ΠΠ°Π±Π»ΡΠ΄Π°Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄ ΠΈ Π‘ΠΎΠ΄Π΄ΠΈ ΡΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Π°.
Π ΠΈΡ. 2.1. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ.
Π’ΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² 1911 Π³. Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π» ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΠΏΠ»Π°Π½Π΅ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°. Π‘ΡΠ°Π»ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠ½ΡΠΌ, ΡΡΠΎ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ Π½Π΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅, Π° ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ «Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ΄ΡΠΎ — Π½ΡΠΊΠ»ΠΈΠ΄» ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· 10 Π»Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π² ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π½ΡΠΉ Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΊΠΎΠ½, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ Π² ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π²ΠΎΡΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½Ρ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΡ ΡΠ»ΠΎΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌ.
ΠΡΠΈΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»Π°ΡΡ Π½Π΅ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎ 1912 Π³., ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ — Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠ°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π°Π½ΠΈΡ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΆΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΡΠΉ ΡΠ²Π΅Ρ, Π½ΠΎ Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠΌΠΈ Π΄Π»ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ»Π½.
ΠΠΎΠΏΡΡΠΊΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΡΡ «ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½» ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΈ ΠΊ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ — ΠΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π² —1840 ΡΠ°Π· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, Ρ. Π΅. ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ, ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ. ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌ Π² 1932 Π³. ΠΠΆ. Π§Π΅Π΄Π²ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π±ΡΠ» ΠΎΡΠΊΡΡΡ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π·Ρ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½-Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΡΠ΄Π΅Ρ[1]. Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ Π΅ΠΉ, ΡΠ΄ΡΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· Z ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ N Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², Z + N = Π, Π³Π΄Π΅ Π Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ. ΠΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΡΠ΄ΡΠ°, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ². Π Π°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ Π½ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ² — Π³0 — 1,3−10-13 ΡΠΌ ΠΈ, ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ°ΠΊΠΎΠ² ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅Ρ ΡΠ΄ΡΠ° Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. Π―Π΄Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΡ «ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ» Π½Π΅ΡΠΆΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΠ°, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΄ΡΠ°, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΈΠ· Π Π½ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ², Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π², Π ΡΠ°Π· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π°. Π Π°Π΄ΠΈΡΡ ΡΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΄ΡΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ R = Π³0-Π1/3.
ΠΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΄ΡΠ° ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΎ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π½ΡΠΊΠ»ΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ. ΠΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΡ Π±ΡΠ΄Π΅ΠΌ ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΡ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΉΠ΄Π΅ΠΌ ΠΊ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ. Π¨ΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½ΡΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ² (ΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ²) $Π₯, Π³Π΄Π΅ X — ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ» ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ². ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ 3|Π‘. Π‘ΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ» ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° Π·Π°ΡΡΠ΄Π° ΡΠ΄ΡΠ° ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π½ΠΈΠΆΠ½ΠΈΠΉ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈ ΠΏΠΈΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ 12Π‘. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΄ΡΠ° 12Π‘ Π΄Π°Π½ΠΎ Π½Π° ΡΠΈΡ. 2.2.
Π ΠΈΡ. 2.2. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΄ΡΠ° 12Π‘ Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ, ΠΈ Π½ΡΠΊΠ»ΠΈΠ΄Ρ Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Z, Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΡ Ρ ΡΠ΅ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΡ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π² ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ°ΡΡΠ΅ΠΌ Π½Π°Ρ ΠΌΠΈΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΄Π²Π° ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°: 12Π‘ ΠΈ 13Π‘.
Π‘ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΡΡΡ Π² Π½ΡΠΊΠ»ΠΈΠ΄Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ². ΠΡΠΊΠ»ΠΈΠ΄Ρ Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡSi, isΠ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ ΠΏΠΎ 16 Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° ΡΠ΄ΡΠΎ. ΠΡΠΊΠ»ΠΈΠ΄Ρ Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ ΠΆΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ Π½ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ², Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠΈΠ΅ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡGe ΠΈ 34 Se.
Π 2018 Π³. ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΠΊΡΡΠ»ΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΠ΄Π΅Ρ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠ΅ΠΌ 112 Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ²[2]. ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎ, Π²ΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΄ΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π²ΡΡ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² — ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ, Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΈ ΠΈ ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ Π΅ΡΠ΅ ΠΈ ΠΊΡΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅.
- [1] Π 1932 Π³. Π. Π. ΠΠ²Π°Π½Π΅Π½ΠΊΠΎ ΠΈ Π. ΠΠ΅ΠΉΠ·Π΅Π½Π±Π΅ΡΠ³ Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΠ»ΠΈ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Ρ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ΡΠ΄ΡΠ° ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ².
- [2] Π Π½Π°ΡΠ°Π»Ρ 2005 Π³. ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ»Π΅ΠΉ ΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½Ρ ΡΠ΄ΡΠ° Π΄ΠΎ Z = 114. ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ²ΡΠΈΠΌ ΡΠ²ΠΎΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΡΠ²Π»ΡΠ»ΡΡ Π Π΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΈΠΉ: Z = 111. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠ± ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠΎΠ² ΡΡΠΆΠ΅Π»ΡΡ ΡΠ΄Π΅ΡΠ²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠ΄Π΅Ρ Ρ Z = 118.